Wat te doen in Damme? Mijn favoriete bezienswaardigheden

Damme ligt een dikke 5 km van Brugge. Het is één van de kleinste stadjes van België (Damme-centrum telde in 2015 zo’n 600 inwoners), met toch wel wat impact. Ik ken immers minstens 5 personen met de achternaam “Van Damme” (om dan nog te zwijgen van de Muscles from Brussels, al is die “niet echt”) die allemaal (voor zover ze dat zelf weten) geen familie zijn van elkaar. Dus ofwel is de poldergrond daar wel erg vruchtbaar, ofwel had de plaatselijke gemeenteambtenaar weinig inspiratie toen Napoleon iedereen verplichtte een achternaam aan te nemen.

In ieder geval, een bezoek stond al heel lang op mijn to-do-in-eigen-land-lijstje, en in augustus was het dan zover. Samen met een vriend trok ik naar de mooie westhoek, gewapend met een wandelroute van reisroutes.be en mijn trouwe fototoestel. Ik had wel enige verwachtingen, want Damme heeft nu eenmaal de reputatie mooi te zijn, maar was toch nog aangenaam verrast.

In deze blogpost probeer ik je te overtuigen om bij een volgend bezoek aan Brugge een omweg langs Damme te maken (of om er ook los van Brugge eens naartoe te gaan!).

Damme heeft een knap middeleeuws centrum

Damme bestaat al sinds de 12de eeuw en een groot aantal historische gebouwen kan je er nog steeds bewonderen. Een bezoek aan het stadje is niet volledig zonder een kleine wandeling doorheen het pittoreske centrum. Je bent er overigens snel door.

Opvallend is het 15de-eeuwse stadhuis, dat nog altijd gezien wordt als een schoolvoorbeeld van de Brabantse gotiek. Ook de Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartkerk, die stamt uit de 13de eeuw, is indrukwekkend. Hoewel het gebouw een halve ruïne is (letterlijk!) heeft het een imposante toren die je kan beklimmen en vanwaaruit je een geweldig uitzicht hebt om de ruime omgeving.

Naast deze twee gebouwen, staan er in en in de dichte nabijheid nog meerdere historische gebouwen, zoals landelijke molens, oude kerken, restanten van militaire forten (waar soms wel de nodige verbeelding voor nodig is), het prachtige Huis Sint-Jan (15de eeuw), de imposante Sint-Christoffelhoeve uit de 16de eeuw…

De natuur rond Damme is heerlijk om te wandelen en fietsen

Rondom Damme vindt je veel prachtige natuur, perfect om uit te waaien (te voet of met de fiets) na een drukke (werk)week.

Zo is de grond rondom de oude stadswallen tegenwoordig een mooi natuurreservaat (nogal voor de hand liggend De Stadswallen genoemd) waar schaapjes en koetjes vredig staan te grazen in de bossen, weiden en hooilanden. Door het reservaat loopt een wandelpad met infopanelen die de nieuwsgierigen onder ons meer info bieden over het gebied, zowel cultuurhistorisch als ecologisch.

Damme is ook bekend voor haar “Damse Vaart“. Dit kanaal van 15 km lang werd zo’n 200 jaar geleden aangelegd door Napoleon en later door Willem I als verbinding tussen Brugge en Sluis in Nederland. Al wat de Damse Vaart vroeger als economische betekenis had, heeft ze nu ingeruild voor toeristisch en esthetisch belang. De rijen populieren langs het water, scheefgegroeid onder druk van de dominante zuidwestenwind, zijn zo mooi dat je je afvraagt hoe het komt dat Monet deze plek niet kende.

Beleef een stukje Vlaamse literaire geschiedenis in Damme

Tijl Uilenspiegel staat vooral bekend als het hoofdpersonage uit het gelijknamige boek van Charles de Coster uit de 19de eeuw. Daarin wordt Tijl afgeschilderd als een Vlaamse volksheld die met zijn grappen en schelmentreken in Damme en omgeving in opstand kwam tegen de Spaanse overheersing. Het figuurtje zelf ontstond echter al rond 1500.

In het Uilenspiegelmuseum, gevestigd in het mooie Huyse de Grote Sterre (15de eeuw, waar ook de toeristische dienst zit) wordt de geschiedenis van Uilenspiegel neergezet in een cultuurhistorische context. Dit gebeurt aan de hand van heel wat manuscripten, schilderijen, prenten en andere beelden.

Er gaat niet alleen veel aandacht naar het ontstaan van Tijl Uilenspiegel in de 16de eeuw, en zijn revival in de 19de eeuw, maar ook hoe het personage symbool werd van de Vlaamse volksziel. Maar ook meer recente verschijningen van Uilenspiegel komen aan bod.

Damme is een officieel boekendorp

Tijl Uilenspiegel is niet het enige literaire waar Damme om bekend staat. Sinds 1997 is Damme officieel erkend als boekendorp, omdat er verschillende antiquariaten en tweedehandsboekwinkels zijn. Damme is op het Ardense Redu na de enige plaats in België die deze titel draagt, en daar is de stad uiteraard trots op.

Naast de verschillende boekwinkels herbergt Damme ook de kleinste boekhandel in Vlaanderen en Nederland, en is er elke tweede zondag van de maand een boekenmarkt, waarbij elke keer boeken over een specifiek thema aangeboden worden.

Damme Praktisch

• Damme ligt op zo’n 5 km van Brugge. Je kan er gemakkelijk met de fiets vanuit Brugge naartoe.
• Ook met de auto is Damme gemakkelijk te bereiken. Er is gratis parking rondom de stad.
• Honger en dorst? Er zijn heel wat eet- en drinkgelegenheden, iets duurder dan gemiddeld in België.
• Ik heb Damme verkend met de gratis wandeling van reisroutes.be, hier te downloaden. Deze brengt je van het historische centrum langs de Vaart naar de natuur en weer terug. Een aanrader!
• Officiële website toeristische dienst Damme

Ben jij al in Damme geweest en heb jij nog speciale tips?

Koop je via bovenstaande links, dan krijg ik op het bedrag een kleine commissie. Dit heeft geen enkele invloed op de prijs voor jou als koper, maar steunt mij wat bij het onderhoud van de site :-). Dank je wel!

Damme sfeervol in beeld